چند سال پیش، آن زمان که دانشجوی سال سوم معماری بودم، در یک سفر دانشجویی به شیراز، شهر شور و عشق و شاعری، با جمعی از دانشجویان و اساتید همراه شدم تا معماری اسلامی ایران را از نزدیک ببینیم و چندی زندگی کنیم. در این سفر، علاوه بر دیدنی‌هایی که هیچ کس در شیراز از آن‌ها غافل نمی‌ماند از قبیل آرامگاه حافظ و سعدی، ارگ کریم خان، مسجد نصیرالملک، بازار و حمام وکیل و زیبایی‌هایی از این دست، از خانه‌های قدیمی بسیاری بازدید کردیم؛ بعضی خراب و ویران، برخی در قامت هتل و اقامتگاه مرمت و بازسازی شده. گمان نمی‌کنم کسی امروزه روز با این گونه معماری که جوهره‌ی هر ایرانی است بیگانه باشد، یعنی امیدوارم که نباشد، چرا که ریشه در جان و روحمان دارد. حیاطی بزرگ در میانه و اتاق‌هایی دور تا دور. معماری بی دیوار، هر جداره ایوانی، به نظاره نشسته‌ی باغ و بر و آبی. اینجا همان جایی است که زندگی جریان می‌یابد، نه برای رفتن و عبور و تکرار کلیشه‌ی زندگی، که جایی است برای ماندن و نشستن و تجربه‌ی عمیق در لحظه زیستن. از این دست خانه‌ها بسیار دیدیم، هر کدام در یک شکل و اندازه و با کیفیتی مخصوص به خودش. یکی شاه نشین آن‌چنانی داشت با ارسی‌های با‌شکوه، یکی ساده و کوچک بود و صفایش از یاد نارفتنی.

 در بازدید از یکی از این خانه‌ها، یکی که روزگاری جواهری بود در دل کوچه‌ای تنگ و امروز ویرانه‌ای در حال فروپاشی، اتفاق جالبی افتاد. از در پشتی خانه بیرون آمدیم، مدهوش در معانی عمیقی که دیده و شنیده و، شاید اندکی، درک کرده بودیم. از کوچه‌ای در آمدیم دیوار به دیوار کافه رستوران تازه ساخته‌ شده‌ای که ناشیانه سعی در تکرار همان حال و هوای آشنای معماری سنتی داشت. بیخ تا بیخش مردم نشسته بودند، می‌خندیدند، شرح احوال می‌گفتند، چای می‌نوشیدند و زندگی می‌کردند. دانشجویان ناپخته‌ی تازه راهی بودیم؛ یکی یکی و دوتا دوتا دور هم جمع شده بودیم و هر یک در مذمت این بنا و معمارش، زیر لب چیزی می‌گفتیم. استاد عزیزی که با ما همراه بود، که اتفاقا بر سبک معماری ایرانی تعصب خاصی هم داشت، لبخندی زد و گفت: “همه‌ی این‌ها که می‌گویید درست است. اما همین که مردم دوستش دارند، همین که در آن به این کیفیتی که می‌بینید زندگی می‌کنند و حالشان خوش می‌شود، نشان می‌دهد که معمار کارش را به درستی به انجام رسانده‌است.”